ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ

Η ποδηλασία είναι η χρήση του ποδηλάτου για μεταφορά, ψυχαγωγία και άσκηση, ιδιαίτερα διαδεδομένη σε όλον τον κόσμο. Επίσης, με τον όρο ποδηλασία εννοείται και η κίνηση με ανθρώπινη δύναμη κάθε μορφής τρίκυκλων, τετράκυκλων, μονόκυκλων ή άλλων οχημάτων.

Η αγωνιστική ποδηλασία περιλαμβάνει αρκετά αγωνίσματα, αρκετά εκ των οποίων είναι ή υπήρξαν αγωνίσματα των Ολυμπιακών αγώνων. Η αγωνιστική ποδηλασία διαιρείται επίσημα σε:

• Ποδηλασία Δρόμου, πολύ απαιτητικό, επίπονο και δύσκολο άθλημα. (Αγώνες ανοιχτής οδού και ομαδική χρονομέτρηση).
• Ποδηλασία Πίστας (Ταχύτητα, Χρονομέτρηση, Καταδίωξη, Αγώνας Πόντων, Μάντισον, Σκρατς κ.α)
• Ορεινή Ποδηλασία (Κρος Κάντρυ, Μαραθώνιοι, Κατάβαση, Τετραπλό 4Χ)kj
• ΒΜΧ (Αγωνιστικό και Ελεύθερου Στυλ)
• Συκλοκρός (CX)
• Τράιαλ
• Καλλιτεχνική Ποδηλασία
• Ποδηλασία Α.Μ.Ε.Α

Τον έλεγχο του αθλήματος έχει η Παγκόσμια Ένωση Ποδηλασίας (UCI), που έχει ως μέλη τις Εθνικές Ομοσπονδίες Ποδηλασίας, 180 περίπου χωρών. Υπάρχουν επίσης και Ηπειρωτικές συνομοσπονδίες, που δρουν στα αντίστοιχα γεωγραφικά όρια των ηπείρων και διοργανώνουν αντίστοιχα πρωταθλήματα.

Στην Ελλάδα, η ποδηλασία ξεκίνησε στα τέλη του 19ου αιώνα. Μάλιστα, στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες (1896), η Ελλάδα κατέκτησε μεταξύ άλλων χρυσό μετάλλιο στην Ποδηλασία Δρόμου, με τον Αριστείδη Κωνσταντινίδη

Σημαντικότερος, σύγχρονος έλληνας ποδηλάτης είναι ο Κανέλλος Κανελλόπουλος. Επίσης, μεγάλος ποδηλάτης ο οποίος υπήρξε και αναμορφωτής του αθλήματος στην Ελλάδα ήταν ο Ηλίας Κελεσίδης. Στην σύγχρονη εποχή οι σημαντικότεροι Έλληνες αθλητές της Ποδηλασίας είναι οι Χρήστος Βολικάκης, Γιάννης Ταμουρίδης, Περικλής Ηλίας. Στην Ελλάδα,υπεύθυνη για την οργάνωση και διάδοση του αθλήματος είναι η Ελληνική Ομοσπονδία Ποδηλασίας (Ε.Ο.Π.) Ιδρύθηκε το 1973 και έχει ως έμβλημα ποδηλάτη με ποδήλατο δρόμου, με φόντο την Ελληνική Σημαία. Έδρα της είναι το Ολυμπιακό Ποδηλατοδρόμιο, που περιλαμβάνεται στο αθλητικό συγκρότημα του Ο.Α.Κ.Α. Το άθλημα καλλιεργείται σήμερα επίσημα από 100 περίπου σωματεία.

                                                                                         Πηγή: WIKIPEDIA

To1890 αρχίζει να καλλιεργείται στην Ελλάδα το άθλημα της Ποδηλασίας και το 1895 κατασκευάζεται το ποδηλατοδρόμιο στο Φάληρο από τον μηχανικό Βελλίνη.

Στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας το 1896 ο Αριστείδης Κωνσταντινίδης κατακτά το χρυσό μετάλλιο στον αγώνα αντοχής 87χλμ., ο Γιώργος Κωλέττης παίρνει το ασημένιο μετάλλιο στα 100χλμ. Πίστας. Επίσης ο Σταμάτης Νικολόπουλος κερδίζει δύο ασημένια μετάλλια, το πρώτο στα 2χλμ Ατομικής Χρονομέτρησης και το δεύτερο στην Ταχύτητα, και ο Παναγιώτης Παρασκευόπουλος παίρνει χάλκινο μετάλλιο στον αγώνα 12 ωρών Πίστας.

Το 1937 Ιδρύεται η Ποδηλατική Ομοσπονδία Ελλάδας(Π.Ο.Ε.) η οποία διαλύεται στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, επανιδρύεται το 1947 και συνενώνεται με τον ΣΕΓΑΣ το 1954.

Το 1973 η Ποδηλατική Ομοσπονδία Ελλάδας αυτονομείται και επανιδρύεται.

                                                           Πηγή: Ποδηλατική Ομοσπονδία Ελλάδας(Π.Ο.Ε.)

ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ ΔΡΟΜΟΥ

Η Ποδηλασία Δρόμου θεωρείται ως το κορυφαίο αγώνισμα ποδηλασίας. Διεξάγεται σε δημόσιους δρόμους και οι διαδρομές περιλαμβάνουν ανωφέρειες, κατωφέρειες, τμήματα ευθείας καθώς και τεχνικά κομμάτια με στροφές. Στο αγώνισμα της ποδηλασίας δρόμου ανδρών καλύπτεται μια απόσταση 250 χιλιομέτρων περίπου, ενώ στο αντίστοιχο αγώνισμα των γυναικών – το οποίο διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 1984 – η απόσταση είναι 140 χιλιόμετρα περίπου. Οι ποδηλάτες ξεκινούν όλοι μαζί και ο πρώτος που θα διασχίσει τη γραμμή τερματισμού ανακηρύσσεται νικητής.
Το άλλο αγώνισμα της ποδηλασίας δρόμου στο ολυμπιακό πρόγραμμα είναι ο αγώνας ατομικής χρονομέτρησης, ο οποίος έκανε την εμφάνισή του στους Ολυμπιακούς της Ατλάντας το 1996. Ο αγώνας ατομικής χρονομέτρησης είναι ένα αγώνισμα με μικρότερη διάρκεια στο οποίο οι ποδηλάτες έχουν ως αντίπαλό τους το χρόνο και καλύπτουν απόσταση 44 χιλιομέτρων οι άντρες και 29 χιλιομέτρων οι γυναίκες. Σε αυτόν τον αγώνα οι ποδηλάτες πρέπει να σπριντάρουν από την αρχή, ξεκινάνε κάθε 90 δευτερόλεπτα, ενώ νικητής αναδεικνύεται ο ποδηλάτης με το μικρότερο χρόνο συνολικά.

ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ ΠΙΣΤΑΣ

Με τη σημερινή τους μορφή, τόσο τα σπριντ όσο και οι αγώνες αντοχής, γίνονται σε μια ξύλινη επικλινή οβάλ πίστα η οποία έχει μήκος τουλάχιστον 250 μέτρα. Η δομή του ολυμπιακού προγράμματος έχει αλλάξει σημαντικά με την πάροδο των ετών και αγωνίσματα όπως το ένα χιλιόμετρο ατομικής χρονομέτρησης, το ατομικό πουρσουίτ, ο αγώνας πόντων και το Μάντισον εγκαταλείφθηκαν στους πρόσφατους Αγώνες.

Στους Αγώνες του Λονδίνου 2012, για πρώτη φορά στην ιστορία των Ολυμπιακών άνδρες και γυναίκες αγωνίστηκαν στα ίδια πέντε αγωνίσματα: το Κέιριν, το σπριντ, το ομαδικό σπριντ, το ομαδικό πουρσουίτ και το Όμνιουμ, παρόλο που οι αποστάσεις σε ορισμένα αγωνίσματα διαφέρουν για τους άνδρες και τις γυναίκες. Τα ποδήλατα πίστας δεν διαθέτουν ταχύτητες ούτε φρένα και οι ποδηλάτες σταματάνε ασκώντας πίεση στα πεντάλ.

Στο κέιριν που διεξήχθη για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ το 2000, οι ποδηλάτες ολοκληρώνουν μια σειρά από γύρους πίσω από έναν προπονητή με μοτοσικλέτα που αποκαλείται 'Ντέρνυ' και που επιταχύνει σταδιακά πριν εγκαταλείψει την πίστα δυόμισι γύρους πριν από το τέλος, οπότε και οι ποδηλάτες βρίσκονται πλέον στην τελική ευθεία για τον τερματισμό. Αγωνίζονται ταυτόχρονα έως οκτώ ποδηλάτες και νικητής αναδεικνύεται αυτός που θα περάσει πρώτος τη γραμμή του τερματισμού.

Στο ομαδικό σπριντ, κάθε ποδηλάτης μιας ομάδας συμπληρώνει έναν γύρο ως πρώτος ποδηλάτης και έπειτα κάνει στην άκρη αφήνοντας τον τελευταίο αθλητή να έρθει μπροστά και να ολοκληρώσει την κούρσα. Δυο ομάδες αγωνίζονται η μία ενάντια στην άλλη, ξεκινώντας από αντίθετες πλευρές της πίστας, σε μια σειρά προκριματικών στην προσπάθειά τους να φτάσουν στον τελικό.

Στο σπριντ δυο ποδηλάτες αγωνίζονται ο ένας δίπλα στον άλλο για τρεις γύρους, προσπαθώντας να επιτύχουν την καλύτερη θέση στους δύο πρώτους γύρους, πριν τον τελικό γύρο του σπριντ για τον τερματισμό. Οι ποδηλάτες αγωνίζονται σε γύρους αποκλεισμού με στόχο να περάσουν στους επόμενους γύρους του αγωνίσματος, όπου δύο αθλητές αγωνίζονται ποιος θα κερδίσει τους περισσότερους από τρεις αγώνες. Τα ποδήλατα παραμένουν στη θέση τους σε έναν ειδικό βατήρα εκκίνησης κατά την έναρξη μιας κούρσας μέχρι να δοθεί το σήμα εκκίνησης.Το σπριντ ήταν το μόνο αγώνισμα ποδηλασίας πίστας που διεξήχθη στους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες της σύγχρονης εποχής στην Αθήνα το 1896.

Ο αγώνας όμνιουμ είναι το πιο πρόσφατο αγώνισμα ποδηλασίας πίστας που συμπεριλήφθηκε στο ολυμπιακό πρόγραμμα, καθώς διεξήχθη στους Αγώνες του Λονδίνου το 2012. Αποτελείται από έξι αγωνίσματα και αποτελεί μια πραγματική δοκιμασία για το σύνολο των δεξιοτήτων των ποδηλατών, καθώς απαιτεί καλές ικανότητες στο σπριντ, αντοχή και ποδηλασία σε γκρουπ.

Τα έξι επιμέρους αγωνίσματα είναι η μία στροφή σπριντ (λαπ), ο αγώνας πόντων, ο αγώνας αποκλεισμού, το ατομικό πουρσουίτ, το σκρατς και ο αγώνας ατομικής χρονομέτρησης. Οι πόντοι σε κάθε έναν από αυτούς τους αγώνες εξαρτώνται από τη θέση (όσο υψηλότερη η θέση τόσο λιγότεροι οι πόντοι) και ο ποδηλάτης με τους λιγότερους πόντους στο τέλος του αγωνίσματος κατακτά το χρυσό μετάλλιο.

Στο ομαδικό πουρσουίτ, το οποίο βασίζεται στην αντοχή, οι ποδηλάτες μιας ομάδας ολοκληρώνουν μια σειρά γύρων στους οποίους εναλλάσσονται στη θέση του πρώτου ποδηλάτη. Δύο ομάδες αγωνίζονται η μία ενάντια στην άλλη, ξεκινώντας από αντίθετες πλευρές της πίστας, και στόχος της κάθε ομάδας είναι να προλάβει την άλλη ομάδα ή να τερματίσει σημειώνοντας τον ταχύτερο χρόνο.

ΟΡΕΙΝΗ ΠΟΔΗΛΑΣΙΑ

Το αγώνισμα της Ορεινής Ποδηλασίας ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας 1970 στην Αμερική (Καλιφόρνια), ως είδος διασκέδασης και αναψυχής. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετατράπηκε σε ένα από τα συναρπαστικότερα αγωνίσματα παγκοσμίως, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν επαγγελματικές ομάδες.
Στους Ολυμπιακούς δεν υπάρχουν προκριματικοί στην ορεινή ποδηλασία και όλοι οι αθλητές συμμετέχουν σε μια απευθείας κούρσα όπου αναδεικνύεται νικητής ο πρώτος που θα περάσει τη γραμμή του τερματισμού. Τα ποδήλατα της ορεινής ποδηλασίας έχουν πιο χοντρά ελαστικά από τα κανονικά ποδήλατα και υπερσύγχρονες αναρτήσεις για να ανταπεξέρχονται στα δύσκολα τερέν. Οι ποδηλάτες φέρουν τα δικά τους κιτ εργαλείων, αλλά μπορούν να δεχθούν βοήθεια μόνο σε συγκεκριμένες ζώνες.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στη γραμμή εκκίνησης παρατάσσονται πενήντα αθλητές στον αγώνα των ανδρών και 30 αθλήτριες στον αγώνα των γυναικών, και ο πρώτος/η πρώτη που θα περάσει τη γραμμή του τερματισμού ανακηρύσσεται νικητής/νικήτρια.
Δεδομένου ότι οι κούρσες διαρκούν μιάμιση με δύο ώρες περίπου, η συγκέντρωση είναι βασικός παράγοντας, καθώς οι δεξιότητες χειρισμού των ποδηλάτων και η αντοχή των αθλητών δοκιμάζονται στα όρια.
Εξίσου σημαντικά είναι τα ποδήλατα υψηλών επιδόσεων που χρησιμοποιούνται στους αγώνες. Πρέπει να είναι αρκετά ανθεκτικά ώστε να ανταπεξέρχονται στο απαιτητικό έδαφος, αλλά και αρκετά ελαφριά ώστε να ευνοούν την ανάβαση και την ανάπτυξη ταχύτητας.

ΒΜΧ

Η δομή ενός αγώνα ΒΜΧ περιλαμβάνει ατομικούς γύρους χρονομέτρησης και στη συνέχεια μια σειρά προκριματικών στους οποίους οι ποδηλάτες προσπαθούν να αναδειχθούν μεταξύ των 16 φιναλίστ των ημιτελικών. Στους δύο ημιτελικούς οκτώ ποδηλάτες αναμετρώνται προκειμένου να συγκεντρώσουν πόντους κατά τη διάρκεια τριών αγώνων στην προσπάθειά τους να προκριθούν στον τελικό.

Η ποδηλασία με BMΧ που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Ολυμπιακό πρόγραμμα το 2008, είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά και γεμάτα δράση αθλήματα στους Ολυμπιακούς Αγώνες και προσφέρει εγγυημένα μεγάλες συγκινήσεις. Σε ένα τόσο εκρηκτικό άθλημα, στο οποίο η κούρσα μπορεί να έχει τελειώσει σε 30 με 40 δευτερόλεπτα περίπου, η καλή εκκίνηση και το σωστό 'holeshot' είναι εξαιρετικά σημαντικά.

Ο όρος 'holeshot' αναφέρεται στον ποδηλάτη που οδηγεί την κούρσα στην πρώτη γωνία και αυτό, μαζί με την αποφυγή των συγκρούσεων που είναι τόσο κοινές στο άθλημα, είναι εξαιρετικά σημαντικό σε μια πετυχημένη στρατηγική. Με τόσες στροφές, οι προσπεράσεις μπορεί να είναι δύσκολες, συνεπώς ο ποδηλάτης που προηγείται στην αρχή συνήθως έχει σημαντικό πλεονέκτημα και τις περισσότερες φορές κερδίζει.

Λόγω της ταχύτητας και δεδομένου ότι οκτώ ποδηλάτες αγωνίζονται ο ένας δίπλα στον άλλο σε μια πολύ μικρή διαδρομή 350 μέτρων περίπου, η πιθανότητα ενός δραματικού ταυτόχρονου τερματισμού είναι μεγάλη.

Τα ποδήλατα BMX έχουν μόνο μία ταχύτητα και ένα φρένο και μικρούς τροχούς με διάμετρο 50 εκατοστά περίπου.

                                                     Πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ